Awturi: Edwin Lanfranco – Guido Bonett
Pubblikazzjoni: BDL Publishing
Għal ħafna minna l-ilsien u l-letteratura huma importanti mmens f’dak li jagħmilna Maltin. Imma ta’ min ngħidu li sa ma qabel il-bniedem il-flora kienu hemm u mal-iżvilupp tad-dinja saru identifikati mal-pajjiż partikolari. Il-flora Maltija hija unika għalina l-Maltin u parti importanti minn dan il-pajjiż.
Il-pjanti jadattaw għall-post u għall-klima fejn jgħixu. Jiena wkoll membru tal-Għaqda Maltija tal-Kaktus u Sukkulenti oħra u l-maġġoranza tax-xtieli tad-delizzju tagħna jikbru fi klima aktarx xotta u ssibhom bil-bosta f’pajjiżi bħal Messiku, l-Amerka t’isfel, l-Amerka u f’xi pajjiżi Għarab. Qed nagħmilha ċara li nippreferi xtieli oħra aktar milli l-fjuri, imma kull min bħali għandu ftit delizzju tal-pjanti ser japprezza ħafna dan il-ktieb.
Il-fjuri mfittxija bil-bosta, naturalment għax ħafna jammiraw il-ġmiel tan-natura fil-fjura. Anke jekk fl-introduzzjoni ta’ dan il-ktieb, hemm iddikjarat ċar li l-għan ta’ dan il-ktieb mhux li jipprovdi b’mod komprensiv il-fjuri kollha li hawn f’pajjiżna, ċertament li l-lista hija diġa vasta biżżejjed. Jien bqajt imbellaħ min-numru ta’ fjuri li hawn f’pajjiżna, ħafna minnhom ma kontx konxju li jeżistu. Ngħiduha kif inhi, l-iżvilupp tal-bniedem u l-bini li ħa ħafna mill-art naturali huwa dejjem ta’ theddida għal dawn il-fjuri. L-art naturali hija skarsa immens f’pajjiżna u għaldaqstant naħseb ukoll li dan il-ktieb qed jiġbor teżor naturali Malti.
Ktieb ta’ 208 paġni, li jiġbor 300 fjura li jikbru fl-ambjent naturali b’ritratti bil-kulur u informazzjoni dwarhom. Se nsilbu fjuri li jikbru fl-art imqallba bħal-fjuri tal-Madonna (Silybum marianum, p. 140), fil-widien, bħalma huma l-qasab (Arundo donax, p.172), u oħrajn li nsibuhom f’xatt il-baħar bħax-Xorbett (Inula crithmoides, p. 95) fost oħrajn. Interessanti ngħid kif inhu mqassam il-ktieb. Il-Ktieb li huwa wieħed riċerkat u maħsub għal skop ta’ riċerka fih ġenerali bijoloġiċi bħala introduzzjoni għall-qarrejja li mhux midħla tal-fjuri. Wara nsibu tagħrif fuq 300 fjura differenti. Tajjeb ngħidu li dawn il-qarrej jista’ jfittixhom skont il-kulur tal-fjura. . Importanti wkoll l-indiċi, fejn il-qarrej jista’ jagħżel jekk ifittixx bl-isem xjentifiku, bl-isem kif nafuh aħna l-Maltin jew bl-isem komuni.
Dan mhux tip ta’ ktieb li soltu jsib postu f’din il-paġna imma minħabba l-informazzjoni dwar wirt naturali Malti kif inhi mfissra b’mod xjentifiku minn Edwin Lanfranco, botanista u mhurija bir-ritratti ta’ Guido Bonett li huwa espert fir-ritratti tan-natura.
(Paġna Letterarja It-Torċa, 8 ta’ Novembru 2015)