Tkexkix. Tkexkix fuq tkexkix. Hekk biss nistgħu niddeskrivu s-sitwazzjoni fl-Ukrajna. L-Ukrajna pajjiż Ewropej li xi wħud minna wkoll żaru u forsi anke tkellmu jew għandhom ħbieb bosta Ukreni. L-Ukrajna jinsab taħt in-nar għaliex ebda diskussjoni ma waslet għal soluzzjoni. L-Ukrajna li meta kien reġjun tal-Unjoni Sovjetika kellu u allura llum bħala pajiż indipendenti għad għandu kemm ir-reġjun tad-donbass u anke l-Krimeja. L-Ukrajna fejn sfortunatament il-ftehim ma wassalx għal soluzzjoni. Fuq kollox għandek il-forzi Russi fit-territorju ta’ ħaddieħor, li mhux tagħhom.
Jista’ jkollna ħafna djalogi, kritika, nuqqas ta’ ftehim, meta għandek il-sliem. Iżda ebda tixrid ta’ demm mhu tama għal soluzzjoni. Ebda ġustifikazzjoni għal tankijiet tal-gwerra f’art ħaddieħor. Is-soluzzjonijiet jinstabu biss jekk tieqaf din il-gwerra kiefra u f’Ukrajna ħielsa. L-Ukrajna għandha dritt ukoll li tagħżel it-toroq li trid. l-Ukreni wkoll iridu jagħżlu t-toroq li jridu imma fi proċess demokratiku. Fl-aħħar mill-aħħar hija r-rieda tal-maġġoranza u mhux ta’ reġjun li jagħżlu d-destin ta’ pajjiż.
Din id-daħla hija l-pożizzjoni tiegħi bħala editur letterarju u mhux neċessarjament taqbel ma’ dik tal-poeti li inkludejt ix-xogħol tagħhom hawnhekk (u wisq aktar id-dettal tal-argumenti tiegħi). Nemmen iżda li jkun żball jekk din il-paġna ma tiħux pożizzjoni politika. Ikun żball jekk l-arti tibqa’ newtrali.
Tkexkix. Tkexkix fuq tkexkix. Din qed nislitha mill-messaġġ b’saħħtu kontra l-gwerra tas-sbatax-il edizzjoni tal-Festival Mediterranju tal-Letteratura ta’ Malta, li se jikkonkludi b’żewġt iljieli fil-Forti Sant’Iermu, il-Belt Valletta. F’kull lejla, erba’ awturi mistiedna qraw ix-xogħlijiet tagħhom, flimkien mat-traduzzjonijiet tagħhom li ħadmu fuqhom matul il-workshop tat-traduzzjoni. Fetħet is-serata tas-Sibt l-awtriċi Ukrena Julia Musakovska .
Julia Musakovska (1982) twieldet fi Lviv, l-Ukrajna. Hija poetessa, traduttriċi, u membru tal-fergħa Ukrena tal-PEN. Ippubblikat ħames ġabriet ta’ poeżiji bl-Ukren, The God of Freedom (2021), Men, Women and Children (2015), Hunting the Silence (2014), Masks (2011), u Exhaling, Inhaling (2010). Rebħet diversi premji letterarji Ukreni fosthom il-premju DICTUM mid-dar tal-pubblikazzjoni Krok, u l-premji Smoloskyp, Ostroh Academy Vytoky, Bohdan Antonych, u Hransolov. Il-poeżija tagħha ġiet tradotta f’aktar minn 15-il lingwa u ppubblikata f’rivisti u antoloġiji varji f’diversi pajjiżi. Musakovska ttraduċiet poeżija Żvediża għall-Ukren u awturi kontemporanji Ukreni għall-Ingliż. Kisbet Maġisteru fl-Affarijiet Barranin mill-Università Nazzjonali ta’ Lviv, l-Ukrajna, u ilha taħdem fl-informatika mill-2007.
Ira Melkonyan, artista performattiva Ukrena li għexet għal żmien twil f’Malta, wkoll wirja ma’ Marichka Shtyrbulova, attriċi Ukrena, li se tittella’ waqt il-qari ta’ Julia Musakovska, il-kittieba mistiedna mill-Ukrajna. Dan għamlitu wkoll f’kollaborazzjoni mal-attriċi bravissima Ruth Borg, bl-għajnuna ta’ Adrian Mamo u Jimmy Grima.
Disinn tal-Ħoss ta’ Yaroslav Ivanchenko (Anima Sound Design), Yurii Kavratka;
Mixing u Mastering ta’ Dmytro Nevinchanyi (Anima Sound Design);
Effett Viżiv ta’ Jimmy Grima (Tiny Island Studio)
RITRATTI: VIRGINIA MONTEFORTE
RITRATTI: VIRGINIA MONTEFORTE