Ta’ Lara Calleja
Pubblikazzjoni: Merlin Publishers
Ilkoll niftakru l-kanzunetti taljaniIl ragazzo delle Via Gluck u Un albero di trenta piani tal-kbir Adriano Celentano fejn dan l-artist jilmenta fuq l-iżvilupp li beda jsir fl-ibliet. Dan il-ktieb jibni fuq ir-rabja ta’ bosta għall-iżvilupp eċċessiv fi gżiritna. Imma r-rabja mhijiex biss għall-qerda ambjentali. Ma’ din ambjentali qed neqirdu wkoll il-karattru tal-irħula, is-serenita’ fid-djar tagħna u l-kwalita’ tal-ħajja li qed ngħixu. Għaliex jekk ninsabu mirdumin minn binjiet għoljin ma bqajniex ingawdu l-istess veduti u arja li kellna qabel. Telenka numru ta’ diffikultajiet li spiċċajna kontra kull għażla oħra tagħna ngħixu f’dik li Calleja tiddeskrivi bħala “geġwiġija” fit-tielet storja. In-nies jisimgħu lil xulxin fl-appartamenti, mhux għax irridu imma kif insibu fl-ewwel storja l-prezzijiet m’għadhomx kif kienu dari (ara Rożi tax-Xgħajra). Illum il-prezz ta’ propjeta żgħira għola m’għola s-sema (Geġwiġja)
X’inhuma l-konsegwenzi ta’ dan kollu? Tifla tmut għaliex jaqa’ ganċ fuq rasha (Geġwiġija). Ovvjament din hija fittizja pero’ mhux ‘il bogħod mir-realta’ fejn kellna l-mewt ta’ mara li spiċċat maqtula taħt it-tiġrif ta’ darha stess u inċidenti oħrajn fejn weġġgħu in-nies. Biex ma nsemmgħux ukoll il-mewt ta’ ħaddiema fl-industrija tal-kostruzzjoni. Dwar dan il-fenomenu ta’ ħaddiema barranin li jaħdmu f’pajjiżna Calleja wkoll għandha storja “Konkos griż. Jemal iswed”. Sitwazzjoni kerha li tfakkrek fil-parabbola tal-Għalqa tad-Dwieli. Minkejja iżda li l-konkos qed jgħajjex lil Jemal, dan xorta deskritt mill-kumplament tal-poplu b’ħafna aġġettivi koroh, saħansitra terrorist, pervertit u ikrah. Ċertament li l-awtriċi hija infurmata mid-diskors stess tal-Maltin. Stampa tat-taħdit tal-Maltin lejn ħutna bnedmin li narawhom ser jinvadewna, ser joħdulna pajjiżna u tant differenti minna minħabba l-kulur tal-ġilda tatihulna f’”Kieku jista’, isoddok”. Hemmhekk tatina sitwazzjonijiet differenti, bosta minnhom jixhdu diskors ta’ mibegħda.
L-iżvilupp sfrenat tal-bini għaldaqstant f’dan il-ktieb joffru sfont u ppreżentati bħala l-kawża ta’ ħafna problemi oħra. Kollha huma kawża tar-regħba tal-ftit. Insemmu lil Rożi li tispiċċa f’dar tax-xjuħ mir-raħal pittoresk tax-Xgħajra. Hemmhekk intilfet il-karatteristika ta’ dan ir-raħal biex tat lok għal numru kbir ta’ appartamenti. Ta’ min nieqfu ftit u niftakru ftit dwar is-sbuħija ta’ djar li kien hafna f’pajjiżna. Id-djar antiki flok il-gabubi li qed jinbnew illum. Ġulja u n-narratriċi jiskopru dar antika u jdawruna ma’ dar antika. Sakemm taqa’ l-mannara fuqha wkoll.
Fil-ktieb ma jonqsux ir-rakkonti li jiddepoloraw l-attitudini maskilista ta’ xi wħud anke żgħażagħ u ‘l mod kif inħarsu lejn il-mara – kultant mhux bħala persuna imma bħala oġġett.
Il-ktieb mhux kompletament negattiv. Irrid negħid li hemm mumenti ta’ tama wkoll. Insemmi fost oħrajn ix-xufier tal-135 li kien jistenna lil Fransina, anzjana.
Kissirtu kullimkien ta’ Lara Calleja. B’saħħtu intens u personali u affaċċja l-problema tal-iżvilupp sfrenat madwarna. Calleja tikteb b’mod qawwi ħafna, kif ngħidu bil-Malti sbukkat. Hija tingħaqad ukoll mal-vuċi dominanti ħafna fiċ-ċrieki letterarji kontra l-isfreġju ambjentali. Personalment nara wkoll maturita’ mill-ewwel wieħed ta’ din l-awtriċi “Lucy, min?”.
L-iżvilupp qed iwassal għal djar aktar żgħar, qed nitilfu l-karattru fl-irħula tagħna u s-serenita’ fid-djar tagħna, nuqqas fil-kwalita’ tal-ħajja u xi drabi anke mwiet. Tal-anqas il-ktieb iħallina ftit nostalġija għad-djar tal-imgħoddi, għar-riħa tat-te’ u l-larinġ maqtugħ frisk minn xi siġra ġo xi bitħa.
Dan il-ktieb jinkiseb mill-ħwienet ewlenin jew mis-sit elettroniku https://merlinpublishers.com/product/kissirtu-kullimkien
it-torca-2020-10-04-1_32