Pubblikazzjoni: Faraxa publishing
Stejjer tal-misteri u l-waħx huma popolari mmens u mhux inqas f’pajjiżna. Dan l-aħħar ġie f’idejja dan il-ktieb bl-isem “Strange Tales” u għalkemm normalment f’din il-paġna nġib kotba li ma jkunx ilhom li ħarġu iktar minn sena, waqtiet ikun hemm xi kotba li jolqtuni u rressaqhom għall-attenzjoni tal-qarrejja. Dan il-ktieb li bdejt naqra waqt li kont imsiefer ngħid li mhux biss laqatni imma anke impressjonani. Biex inkun ċar, f’dawn l-istejjer ma fihomx il-makabru eseġerat li jgerrex lil xi wħud fosthom lili. Coyne jħaddan stil psikoloġiku, li jġiegħel il-qarrej jistħajjel, xi kultant ma jasalx mall-ewwel għall-qofol sabiex iħalli stennija. Matul din l-istennija tara l-baħħ tat-toroq, tisma’ t-tħaxwix tal-weraq u s-siġar, tara l-kuluri differenti tan-natura. Minħabba n-numru kbir ta’ elementi differenti li jsawru l-kitba ta’ dawn l-istejjer, fosthom aġġettivi li juża l-awtur, deskrizzjonijiet surreali, postijiet fosthom dawk lokali, nies u ħrejjef nagħżel li f’dan l-artiku ma nsemmix il-paġni kif bosta drabi nagħmel. Il-ktieb kollu bi stejjer qosra, jgħaddik minn triq għall-oħra, minn post għll-ieħor, minn għajdut tan-nies għal dak li saħansitra tkun xettiku jġgħalek titħasseb. Ma jonqsux il-leġġendi u l-għajdut b’karattri misterjużi u paranormali li joffru sfond għal xi wħud minn dawn l-istejjer fosthom tal-osysseus, il-werewolf, u naturament il-ħares, il-leġġendi dwar it-triangolu tal-Bermuda u t-torri l-aħmar. Fl-ewwel storja, ngħidu aħna niltaqgħu ma’ Max il-pupa li tkun il-qattiela. Ma’ dawn insibu wkoll biżgħat inspjegabbli minn annimali u nsetti bħal kelb il-baħar, l-insetti u d-dlam. L-istejjer li fihom insibu xi delitt jew f’xi każi sensiela ta’ qtil ma jonqsux fosthom dik tal-Ispettur Azzopardi li hija ambjentata lokalment. Wara li jiġi mgħarraf mis-surġent Cauchi dwar qtil makabru ta’ tfajla, jkollu jħabbat wiċċu ma’ sensiela ta’ qtil li jkun hem xebh bejniethom li saħansitra jiġu mitlub spjegazzjoni mill-Prim Ministru. Min kellu jgħid li qattiel kellu jkun xi ħadd mill-korp stess, propju dak li għarraf lil Azzopardi b’telefonata fil-bidu tal-istorja. It-tmiem fil-fatt f’bosta minn dawn l-istejjer ma jkunx dak mistenni, anke jekk il-kuntest tal-istorja jkun wieħed familjari jew popolari. Għaldaqstant inħoss li Coyne, permezz ta’ dawn l-istejjer jagħti kontribut lill-leġġendi popolari billi jagħtihom libsa ġdida minn dik li forsi nkunu smajna minn missirijietna.
Ċertament li bosta qarrejja ser jieħdu gost ukoll li numru ta’ stejjer f’dan il-ktieb għandhom sfond lokali. X’jagħmel imma dan il-ktieb differenti minn kotba oħra tal-istess ġeneru li huma Maltin? Ovjament dan huwa ktieb Malti għax għandu pubblikazzjoni Maltija. Imma l-awtur mhuwiex. U allura pajjiżna jħares lejh minn lenti differenti, minn barra, u dan ngħid li aħna napprezzawh ukoll. Ifisser li l-awtur laqtuh numru ta’ postijiet f’Malta li saħansitra niżżilhom f’dan il-ktieb, li ltaqa’ magħhom waqt il-bostja vjaġġi li l-awtur għamel waqt li kien jaħdem mal-Forzi Navali Ingliżi. Isemmi fost oħrajn l-għar ta’ Calypso, ir-Rabat Għawdex, l-Għarb, il-Belt Valletta, u t-Torri l-Aħmar fil-Melleħa. Nista’ nintebah ukoll li fl-istejjer bi sfond Malti, m’hemmx dik l-espressjoni Maltija li toħroġ minn ġewwa u huma nieqsa mit-tradizzjonijiet li x’aktarx ebda awtur Malti mhu ħieles minnhom bħalma huma dawk reliġjużi. Aħna, u naħseb xi ħaġa naturali, nieħdu gost inkunu nafu kif ħaddieħor iħares lejna, u din għoġbitni mhux ftit f’dan il-ktieb.
Nazzarda ngħid li dan jagħti kontribut turistiku wkoll għaliex persuna barranija li takkwista dan il-ktieb ser issir taf b’pajjiża u jitqanqal fiha ċerta kurżita. Nemmen li dan huwa wkoll il-mod ġdid ta’ reklamar turistiku, li fi żmien tal-internet u s-safar ta’ spiss, irridu ninqatgħu mill-medjokrita’ bħalma ngħidu aħna npinġu lil pajjiżna biss bħala destinazzjoni ta’ xemx u baħar. Iva hemm niċċa turistika għal dawk fost oħrajn li jfittxu li jżuru xi lokalita’ marbuta mal-oskur.
Dawn l-istejjer jappellaw ukoll għal dawk il-qarrejja li jfittxu li ma jaqrawx fit-tul. Fil-fatt hawnhekk insibu 29 storja qasira, fil-biċċa l-kbira kif diġa għidt ambjentati lokalment. Minkejja li l-istejjer huma qosra, l-awtur jirnexxieli joħloq sfond tajjeb permezz tad-djalogu. Joħloq numru ta’ karattri differenti, sitwazzjonijiet differenti u ambjent tajjeb għal kull storja. Fil-letteratura ma nistax m nħarisx lejn l-użu tal-lingwa, mhux biss dak Ingliż li jiġi naturali għall-awtur imma wkoll użu ta’ aċċenti differenti bħal ma naraw fit-tieni storja “The Consul”. Jislet ukoll xi kliem minn ilsna oħra bħal ngħidu aħna “dgħajsa” b’ilsien pajjiżna u dan sabiex joħroġ il-karattru differenti tad-dgħajsa Maltija.
It-tweġiba tiegħi għal min jissuġġerili xi ktieb dejjem tkun li jien jinteressani biss ktieb tajjeb. Ma tinteressanix kitba sfurzata la ta’ daħk u lanqas tal-waħx. Nippreferi li dawn joħorġu b’mod naturali fil-kuntest tal-istorja. Jidhirli li Charles Coyne jilħaq dan il-għan tajjeb ħafna. Forsi l-maturita’ tiegħu u l-interess f’dan il-ġeneru ta’ kitba sa minn meta kellu 17-il sena għen mhux ftit fil-kwalita’ ta’ dan il-ktieb.
(Paġna Letterarja It-Torċa, 22 ta’ Mejju 2016)